اصولگرایان تا پایان تاریخ باید جواب کار بابک زنجانی را بدهند

سیدحسین مرعشی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی ایران در گفت وگو با «اعتماد» می گوید: بالاخره این فساد توسط زنجانی در دولت محمود احمدی‌نژاد آغاز شده و برخی از این واکنش‌هایی که از سوی بعضی از فعالان سیاسی اصولگرا سر می‌زند، در واقع یک فرار به جلو و یک عمل انتحاری و واکنشی است. به نظر من، اصولگرایان تا آخر تاریخ باید جواب این فساد صورت گرفته در دولت مورد حمایت‌شان را بدهند.

با گذشت سال‌ها از دستگیری و حبس بابک زنجانی، همچنان زوایای قابل توجهی از پرونده وی مغفول مانده و افکار عمومی، همچنان در برابر سرنوشت پرونده این فساد در تاریخ اقتصاد ایران با سوالات زیادی دست به گریبان است.

در همین رابطه سیدحسین مرعشی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی ایران معتقد است؛ بدهی بابک زنجانی بیش از سه و نیم میلیارد یوروست که با وضع موجود باید تلاش کرد زودتر به ایران بازگردانده شود.

**علت فرسایشی شدن روند رسیدگی به پرونده بابک زنجانی را چه عواملی می‌دانید؟

بیینید! ما با یک موضوع ساده روبه‌رو نیستیم. به هر حال بر اساس آنچه مقامات دولتی و مسؤولان دستگاه قضائی بر آن تاکید کرده‌اند، بالغ بر ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون یورو از منابع شرکت نفت در اختیار این فرد قرار گرفته و با احتساب سود این منابع مالی در طول سال‌های اخیر، اکنون با حدود۳ و نیم میلیارد یورو از اعتبارات مورد تصرف قرار گرفته مواجه هستیم که باید به بیت‌المال بازگردد.

**نقش دستگاه قضائی را در به نتیجه رسیدن این پرونده چطور می‌بینید؟

به هر حال، مقامات باید این منابع از دسترس خارج شده را تعیین تکلیف کنند. بالاخره این پرونده در زمان آملی‌لاریجانی به نتیجه نهایی نرسید و امیدواریم با توجه به اینکه چنین پرونده‌ای به عنوان بزرگ‌ترین پرونده مفاسد تاریخ اقتصاد ایران، همچنان مطرح و مفتوح است، در دوره فعلی به عنوان یک مطالبه عمومی به نتیجه برسد.

**با توجه به صدور حکم اعدام، برای اجرای آن موضوعیتی قائل هستید؟

به نظر من، اعدام زنجانی هیچ دردی را دوا نمی‌کند و در شرایطی که تا این حد با کمبود منابع در کشور مواجه هستیم، باید هرچه زودتر این رقم بالغ بر ۳ و نیم میلیارد یورو به حساب بیت‌المال بازگردد. من معتقدم که در میان افکار عمومی هم، تنها مطالبه اکثریت جامعه در قبال این پرونده، بازگشت منابع عمومی باشد و مردم خیلی به اعدام بابک زنجانی به عنوان یک راه‌حل نگاه نمی‌کنند.

**میزان تعامل بابک زنجانی برای حل گره‌های پرونده تا کنون مناسب بوده؟

به شخصه در جریان جزئیات پرونده نیستم و اینکه زنجانی با قوه قضائیه تعامل داشته یا خیر، اصلاً مورد اطلاع من نیست، با این حال تا منابع مورد تصرف زنجانی به بیت‌المال برنگردد، اساساً نمی‌توان به روند این پرونده به عنوان باز شدن گره نگاه کرد و دستگاه قضائی باید برای به نتیجه رسیدن آن و همکاری بیشتر زنجانی، تدبیر ویژه‌ای در نظر بگیرد.

**تفاوت پرونده بابک زنجانی با سایر سلاطین فساد را در چه عاملی می‌بینید؟ اینکه روند رسیدگی به پرونده این افراد در قیاس با ماجرای زنجانی، با سرعت بیشتری طی شده است.

به اعتقاد من، نمی‌شود به دستگاه قضائی در این رابطه خرده گرفت، چرا که اگر بابک زنجانی در همان موعد صدور حکم نیز اعدام می‌شد، این مطالبه عمومی همچنان وجود داشت بالاخره منابعی که این فرد مورد تصرف قرار داده، به کجا رسیده است؟ در عین حال، مثلاً درباره پرونده مظلومین و ماجرای سلطان سکه، این اخلال در نظام اقتصادی، توسط سرمایه خود این شخص انجام شده بود و اساساً نمی‌شد نام تصرف در بیت‌المال را برای این پرونده در نظر گرفت. حالا اینکه آن فرد با ایجاد اخلال در نظام پولی کشور، مشکلاتی را ایجاد کرده بود، خب مورد رسیدگی و صدور و اجرای حکم هم قرار گرفت.

**با وجود اینکه اصولگرایان مدام سعی بر این داشتند که ماجرای زنجانی را به دولت و کارگزاران منتسب کنند، اما در حال حاضر احساس می‌شود که مساله ریشه‌یابی از این فساد، چندان مورد دغدغه فعالان جناح اصولگرا نیست، موافق هستید؟

مساله چندان هم پیچیده نیست، بالاخره این فساد توسط زنجانی در دولت محمود احمدی‌نژاد آغاز شده و برخی از این واکنش‌هایی که از سوی بعضی از فعالان سیاسی اصولگرا سر می‌زند، در واقع یک فرار به جلو و یک عمل انتحاری و واکنشی است. اینکه دولتی بالغ بر سه میلیارد دلار پول نفت را به آقایی داده و از وی ضمانت جعلی گرفته است، خیلی گنگ و پیچیده نیست. به نظر من، اصولگرایان تا آخر تاریخ باید جواب این فساد صورت گرفته در دولت مورد حمایت‌شان را بدهند.

**به هر حال، اصولگرایان مدام به تقدیر مرحوم هاشمی و روحانی از بابک زنجانی در دوره‌ای اشاره می‌کنند.

این مساله هم روشن است. اگر بخواهم به سادگی پاسخی به این مسائل داده باشم، روشن است که مرحوم هاشمی یا شخص روحانی که به بابک زنجانی، نفت برای فروش یا هر کنش دیگری نداده‌اند، جایزه‌ای بوده که در یک دوره به افراد مختلف کارآفرین و تحت عناوین دیگر داده شده و با یک عکس که نمی‌شود، مفسده‌ای را متوجه شخص یا دولت مشخصی در محضر دستگاه قضائی کرد.

به عنوان نمونه ممکن است که فرد صالحی در یک دوره به نمایندگی مردم در مجلس هم برسد و بعد از آن در یک دوره دیگر، مرتکب قتل یا هر جرم دیگری شود، بعداً می‌توان گفت که رای‌دهندگان به آن فرد به یک قاتل رأی داده و از یک جنایتکار حمایت کرده بودند؟

**ریشه این‌گونه فسادها را چه عواملی می‌دانید؟

مشخص اینکه این فسادها، ریشه در تحریم داشته و به بهانه دور زدن تحریم‌ها به مرور شکل گرفته‌اند. البته اینکه مدیران ناصالح نیز سهواً یا تعمدا، بستری برای این مساله را فراهم کرده‌اند هم، محل بحث خواهد بود.

**آیا نباید به پرونده بابک زنجانی به عنوان یک فساد سیستماتیک نگاه کرد؟

به هر حال، مدیری در یک مقطعی یا اشتباه کرده و یا دست به تبانی زده که خروجی آن را در این شکل شاهد هستیم که به نظر من، چندان به معنای فساد سیستماتیک نیست، چرا که در فساد سیستماتیک، مجموعه‌ای، منابعی را به حاشیه امن برده و مورد چپاول قرار می‌دهند. در حالی که منابع مورد تصرف در پرونده زنجانی، در حاشیه امن نبوده و مورد برخورد قضائی هم قرار گرفته است. حالا اگر کیفیت رسیدگی به پرونده چنین و چنان بوده یا نبوده باشد، محل بحث و مساله دیگری است.

منبع: روزنامه اعتماد؛ ۱۳۹۸،۰۳،۰۸